پرونده الکترونیک یا پرونده الکترونیک سلامت چیست؟

پرونده الکترونیک بیمار یا پرونده الکترونیک سلامت مدرکی است که عمدتاً مراقبت‌های دوره‌ای ارائه شده به وسیلهٔ مراکز درمانی را توصیف می‌کند و در بیمارستان و سایر مراکز ارائه خدمات درمانی مثل واحدهای تخصصی یا مراکز بهداشتی نیز ایجاد می‌شود. پرونده الکترونیکی بیمار نوع الکترونیکی پرونده سلامت شخصی می‌باشد.

ثبت الکترونیکی سلامت (EHR) و یا مدارک الکترونیکی پزشکی (EMR)، به مجموعه نظام مندی از اطلاعات سلامت بیمار و جامعه الکترونیکی ذخیره شده در فرمت دیجیتال دارد. این سوابق را می‌توان در سراسر مراکز بهداشتی درمانی مختلف به اشتراک گذاشت. سوابق از طریق، سیستم‌های اطلاعات سازمانی وسیع متصل به شبکه یا دیگر شبکه‌های اطلاعات و مبادله‌ای به اشتراک گذاشته می‌شود. EHRها ممکن است شامل طیف وسیعی از اطلاعات، از جمله جمعیت، سابقه پزشکی، دارو و آلرژی، وضعیت ایمن‌سازی، نتایج آزمایش‌ها، تصاویر رادیولوژی، علائم حیاتی، آمار شخصی مانند سن و وزن، و اطلاعات صورت حساب باشد.

سیستم‌های EHR برای ذخیره داده‌ها با دقت بالا و برای ثبت حالات یک بیمار در طول زمان طراحی شده‌اند. این کار نیاز برای پیگیری سوابق کاغذی قبلی پزشکی را از بین می‌برد و در تضمین اطلاعات دقیق و خوانا به بیمار کمک می‌کند. این کار می‌تواند خطر تکرار داده‌ها را کاهش دهد چون تنها یک فایل قابل تغییر وجود دارد، که بدان معنی است که فایل به احتمال زیاد به روز می‌باشد، و خطر از دست رفتن اطلاعات کاغذی را از بین می‌برد. از آنجا که اطلاعات دیجیتال قابل جستجو و در یک فایل مجرد می‌باشند، EMR در هنگام استخراج داده‌های پزشکی برای بررسی حالات ممکن و تغییرات دراز مدت در یک بیمار مؤثر باشند. مطالعات جمعیتی از مدارک پزشکی ممکن است با استفاده گسترده از EHR و EMR تسهیل گردد.

پرونده الکترونیک سلامت ( EHR ) حاوی اطلاعات درمانی و بهداشتی مردم است که به صورت الکترونیکی ذخیره شده و استفاده از آن در بخش های مختلف نظام بهداشت و درمان باعث یکپارچه سازی اطلاعات سلامت، ارتقای خدمات و مدیریت بهتر نظام سلامت کشور می شود.

اطلاعات این سامانه بین مراکز درمانی و بهداشتی قابلیت اشتراک دارد تا هر کدام اطلاعات افراد را وارد و آن را تکمیل کنند، عدالت محوری، شهروندمدار بودن، حفظ محرمانه بودن اطلاعات سلامت و دسترسی شهروندان به پرونده الکترونیک سلامت خود از رویکردهای کلان طرح پرونده الکترونیک سلامت است.

اجرای طرح تشکیل پرونده الکترونیک سلامت به طور جدی و بر اساس اهداف برنامه های پنجم و ششم توسعه از سه سال گذشته در کشور آغاز شده است و به گفته مسوولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تاکنون برای بیش از 74 میلیون ایرانی پرونده تشکیل و اطلاعات اولیه افراد در آن ثبت شده است.

با این حال هنوز تعدادی از مردم به علت مراجعه نکردن به مراکز بهداشتی و درمانی از وجود این پرونده و خدمات آن که برای پیشگیری از بیماری های مختلف به ویژه بیماری های غیر واگیر مانند فشار خون، اضافه وزن، دیابت و بیماری های قلبی و انواع سرطان و همچنین مراقبت های تغذیه و سلامت روان است، اطلاعی ندارند از طرفی هنوز ارتباط بین مراکز تشکیل دهنده پرونده سلامت با سایر مراکز بهداشتی و درمانی به طور کامل برقرار نشده است.

به گفته معاون بهداشت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای استقرار این طرح به طور کامل به قانع کردن بخش خصوصی، آماده شدن زیرساخت‌ ها و ایجاد انگیزه برای سازمان ‌های مربوط به این حوزه نیاز است.

معاون وزیر بهداشت با تاکید بر اینکه این سامانه ‌ها باید به یکدیگر وصل شوند، ادامه داد: در سطح یک یعنی نظام بهداشت و ارائه خدمات مراقبت ‌های اولیه تلاش‌ های زیادی صورت گرفته است و از سال 94 تاکنون بیش از یک میلیارد خدمت در سامانه ‌های بهداشت ثبت شده است.

معاون وزیر بهداشت با بیان اینکه باید بخش خصوصی و مطب ها به وارد کردن اطلاعات بیماران به این سامانه وادار شوند، تصریح کرد : بیمه ‌ها می‌ توانند قوانینی وضع کنند که در صورت ورود این اطلاعات به سامانه توسط بخش خصوصی، برای آنها پرداختی در نظر گرفته شود زیرا در بستر پرونده الکترونیک می‌ توان از ارایه خدمات تکراری و نیازهای غیر ضروری جلوگیری کرد.

رییسی با بیان این که در سطح دو و سه حوزه سلامت یعنی بخش درمان، خصوصی و بیمه ها اقدام های خوبی برای اجرای پرونده الکترونیک سلامت مانند استحقاق سنجی درمان در حال اجراست، افزود : در زمان حاضر به طور متوسط روزانه 650 هزار نفر از مراکز بهداشت خدمت دریافت می‌ کنند.